Lieve Hugo,

Afgelopen zomer vond ik een halfdode duif in m’n woonkamer. Het diertje was er neergelegd door de kat van de buren en miste een deel van zijn linkervleugel. Omdat de duif met z’n snavel nog een beetje bewoog besloot ik hem in een verhuisdoos te leggen. Op internet zocht ik naar het nummer van de dierenambulance. Een vrouwenstem verzekerde me dat er zeker binnen veertig minuten hulp zou komen. Ik probeerde wat te werken, maar kon me moeilijk concentreren met een stervend dier in m’n nabijheid. Gelukkig stopte er al na een kwartier een ambulance voor de deur. Twee dames in fluorescerende jassen belden aan. ,,Waar is het slachtoffer?” vroeg er eentje. Gehaast brachten ze de verhuisdoos naar de ambulance en bogen zich over het gewonde dier. ,,Ik weet niet of hij het gaat halen,” hoorde ik een fluorescerende jas zeggen. ,,Maar we gaan ons best doen.”

Toen ik weer binnen stond voelde ik uit het niets een soort ontroering. Twee man personeel, plus een ambulance met chauffeur voor één creperende duif. Wat was Nederland toch een geweldig land. Maar, eerlijk is eerlijk, het was natuurlijk ook een belachelijke vertoning.

Afgelopen vrijdag dacht ik toevallig weer aan die duif, toen ik naar College Tour met Willem Holleeder keek. Ik vond het een surrealistische beeld; zo’n topcrimineel tegenover een groep wazige studenten. Vrij belachelijk ook: Holleeder als autoritair figuur waar men wat van kon leren.

Tijdens de uitzending belde een kennis die me vertelde dat er elke maand in Amsterdam een liquidatietour voor toeristen wordt georganiseerd. Je gaat dan langs allerlei plekken waar mensen uit het criminele circuit zijn omgelegd. Er zit ook een speurtocht aan vast. Bijvoorbeeld: ‘Bij welk stoepje werd de aanslag in de Bloedstraat gepleegd?’ Extra punten scheen je bij de tocht te kunnen scoren door op dezelfde plek te gaan liggen als waar ooit het lijk lag.

De kennis had in zijn keuken een foto hangen waar hij als lijk op de plek ligt waar Sam Klepper is vermoord. Hij was er duidelijk trots op.

Maar goed, even iets minder belachelijks. Heb je nog gestemd op de NS Publieksprijs? Wat vind jij ervan dat schrijvers zelf campagne moeten voeren voor hun boek? Ik stemde op Tonio, een hartverscheurend meesterwerk.

 Liefs, Iris

Lieve Iris,

In 2009 won ik een prijs met Alle ballen op Heintje. Ik had er zeer gemengde gevoelens over. De stemming was via internet tot stand gekomen en omdat ik van alle auteurs de enige was met een zekere landelijke bekendheid vond ik het een oneerlijke competitie. Dat bleek wel: zonder gebedel om stemmen won ik met overmacht.

Ik was het vorige week helemaal eens met columnist Max Pam in Het Parool die artiesten die ordinair lobbyen of anderszins aan zelfpromotie doen eens flink de maat nam. Totdat hij halverwege zijn pijl op Mirjam Rotenstreich richtte, echtgenote van A.F.Th. van der Heijden die Tonio schreef, inderdaad Iris, een hartverscheurend meesterwerk over zijn (hun) zoon die door een verkeersongeluk sterft.

Ik had de brief van Rotenstreich waaruit Pam in zijn column zo vals citeerde ook gekregen. Dat zij schrijft dat zich ,,een kans voordoet om onder de stem die Adri zijn zoon nog wilde geven een extra klankkast te plaatsen: de NS Publieksprijs” stoorde mij allerminst. Pam nam wel aanstoot aan haar schriftelijke verzoek om op Tonio te stemmen. Hij haalde eerst de drieletterige klassieker van Martin Bril van stal (,,Tja.”) en schreef toen op dat hij hoopt dat ,,in het hiernamaals de klankkast voor Tonio niet onopgemerkt zal blijven.”

Jezus. Is zo’n zinnetje nou nodig? Wordt Pam daar als stukjesschrijver heel gelukkig van? Stel, die Pam komt op het Boekenbal 2013 Rotenstreich of Van der Heijden tegen. Zou hij  ze in het gezicht hetzelfde durven zeggen? Volhardt hij oog in oog met de ouders van Tonio in zijn eeuwige cynisme?

Wie net als jij op Tonio heeft gestemd zal eerder voor de zoon van dan voor het boek hebben gekozen. En waarom ook niet? Sympathie, sentiment, mededogen, zelfs een betweterige azijnpisser mag zich er best eens door laten leiden. In de schrijfijver en de publieke optredens van Mirjam Rotenstreich herkende ik een gewonde moeder die haar best doet om de draad op te pakken en elke gelegenheid aangrijpt haar zoon onder onze aandacht te brengen, opdat ook wij hem niet vergeten.

Pam weet niet wat rouwen is. Hij denkt vast dat je met je ratio de dood van je kind kan verwerken.

Tja.

Enfin.

Vrijdag zal ik terugkomen op die duif. Volgens mij had je een heldendaad kunnen verrichten.

Hartelijks,

 Hugo