Lieve Hugo,

Vorige week was ik in Paradiso bij het afscheid van Ramsey Nasr als Dichter des Vaderlands. Hij droeg een aantal van zijn gedichten voor onder begeleiding van het Metropole Orkest en eindigde de avond met het nummer ‘De Vlieger’ van Hazes. Dat was grappig, maar op zich ook weer niets nieuws onder de zon. Hazes staat natuurlijk al een tijd in het rijtje tussen Achterberg en Vondel.

Nasr droeg vervolgens het stokje over aan Anne Vegter. Ik had direct een beetje medelijden met haar. Ik bedoel, je zal Nasr maar moeten opvolgen. Iemand die zowel kan presenteren, acteren, zingen en op het podium als dichter helemaal in zijn element is. Vegter pakte de microfoon en begon haar praatje met “Ik ben geen nationalist.” Er klonk verontschuldiging in haar stem. Daarna brabbelde ze dat ze ‘natuurlijk wel haar best zou gaan doen om in dit taalgebied de poëzie tot bloei te brengen’ of iets dergelijks, maar dat hoorde ik eigenlijk al niet meer. Die eerste zin schoot me in het verkeerde keelgat. Schat, je bent de Dichter des Vaderlands. Joehoe, heb je de functieomschrijving goed gelezen? Ik mag toch hopen dat de Dichter des Vaderlands een nationalist is.

Het hangt er natuurlijk vanaf welke definitie je hanteert, maar ik zie mezelf wel als een nationalist. Ik hou van mijn land, ben er trots op en kan er ook kritisch naar kan kijken. Al kan ik hier niet uitleggen waarom ik zo van Nederland houd – daar is deze column te kort voor – en kan ik al helemaal niet vertellen waarom ik me soms zo aan Nederland erger – daar is deze krant te klein voor.

Ik snap dat Vegter de term nationalist misschien te extreem vindt, maar ze moet wel over een flinke dosis vaderlandsliefde beschikken, anders is ze niet geschikt voor deze baan. En dat zou jammer zijn, want nu zit er eindelijk eens, na dertien jaar mannen-rijmelarij, een vrouw op deze post. Ik ben niet per se voor meer vrouwen in de politiek hoor Hugo, maar wel voor in de literatuur en het bankwezen. Daar moet veel meer positief gediscrimineerd worden. Zo had de zus van Sjoerd van Keulen het natuurlijk ook allemaal heel anders aangepakt. Dat weet ik gewoon zeker.

Iris

Lieve Iris,

Waarschijnlijk reageerde Anne Vegter zo (,,ik ben geen nationalist”) omdat ze geen trek heeft straks koning Willem-Alexander te moeten behagen. Ze heeft zich vast ook geërgerd aan het slijmspoor dat haar voorganger achterliet dat moest doorgaan voor poëzie. Gezien? Gelezen? Gehoord? Dat potsierlijke gedichtje over Beatrix van de dweepzieke Ramsey Nasr? Vleien en glijen om maar bij de Oranjes op de koffie te mogen komen.

Hoe verraderlijk de titel ook: waarom zou de Dichter des Vaderlands een nationalist moeten zijn, Iris? Hij/zij moet juist een vrije geest bezitten en niet behept zijn met kortzichtigheid. En een nationalist is nou eenmaal iemand met begrenzingen. De Dichter des Vaderlands moet Barbapapa zijn, vormloos. En ook nog onzichtbaar. En als de dichter een keer partijdig is dan komt hij/zij uitsluitend op voor underdogs, verschoppelingen, niet voor koningen. Een beetje elitair gedrag mag best als poëet, maar Nasr overdrijft. Hij speelt de dichter. De drie dagen dat deze poseur mocht opdraven bij DWDD waren niet te harden vanwege ’s mans zelfingenomenheid. Hopelijk doet Anne Vegter wel normaal.

Jij bent dus een nationalist. Duidt nationalisme niet op een gebrek aan identiteit? Het is maar een vraag hoor, ik denk hier hardop.

Zo ik iets ben dan toch wel een Wiaan. Sinds 1972 speel ik voor die onbeduidende club. Vaderlandstrots, nationalisme. Wat moet je daar mee? Tijdens EK’s en WK’s vind ik het hartstikke leuk als het Nederlands elftal ver komt, maar er moet wel mooi gevoetbald worden. Doet Oranje dat niet dan ben ik voor het mooist voetballende land, de laatste jaren is dat soms Duitsland. Er zijn mensen die dat als verraad zien. Nationalisten vooral. Maar die betichtte ik in 2010 (weet je nog, die schoppartij in de finale tegen Spanje) ook van verraad, verraad van het voetbal. Uiteindelijk leidt overdreven liefde altijd tot verraad.

Ik zou je willen vragen om toch eens te proberen uit te leggen waarom je zo ontzettend van Nederland houdt.

Tenslotte. Wat mij betreft – mooi experiment – trekken vrouwen de kar in de 21^ste eeuw. Op alle fronten én juist in de politiek. Het is evident dat we meer vertrouwen kunnen hebben in Merkel dan in Berlusconi. Wat dat betreft is het goed dat Nederland wordt geleid door Rutte: hij heeft veel vrouwelijke hormonen.

Hartelijks,

Hugo