Lieve Hugo,

Bij toeval belandde ik in Rusland eens op een homo-ontmoetingsplek. Ik zat in een modieus café met foto’s aan de muur van Westerse popartiesten, toen ik aan de onderkant van mijn tafel opeens een post-it bemerkte. Ik trok het gele velletje los en las: ,,Bel mij voor een wandeling aan de rivier. Sergei.”

Ik ging met m’n hand nog eens langs de onderkant van het tafelblad en voelde nu een heleboel briefjes, waaronder eentje met de tekst: ,,Mag ik voor je koken? Bel me, Dima.”     

Later hoorde ik dat de cafés – waar homo’s met elkaar via post-its in contact komen – steeds wisselden. Zo blijven de bezoekers relatief veilig.

Het is als Nederlander moeilijk voor de stellen dat zoveel mensen in Rusland van Poetin houden. In Russische huishoudens zie je regelmatig ingelijste foto’s van de staatsman. Soms in judopak, dan weer met ontbloot bovenlijf. De bevolking steunt hem vooral omdat hij de armoede zo gigantisch heeft teruggedrongen. Er zijn nog altijd een hoop armen, maar deze groep is een stuk beter af dan de armen in bijvoorbeeld Brazilië. Hetzelfde geldt voor de mensenrechten. Hoe vreselijk ze in onze ogen ook worden geschonden, het is in ieder geval lang niet zo erg als in China. En dat telt voor de Russen.

Rusland is een ontzettend complex land en het is belangrijk niet alles en iedereen te identificeren met het gedachtegoed van het Kremlin. Hoewel Poetin een uiterst conservatieve weg is ingeslagen, leven er in Rusland een hoop gematigden. Dat wordt nog wel eens vergeten.

Het is natuurlijk goed en betrokken van Job Cohen dat hij de homovlag halfstok gaat hangen tijdens het staatsbezoek van Poetin, maar het heeft geen enkele zin. Net als het feit dat Beatrix en Rutte de Russische president waarschijnlijk gaan aanspreken op zijn repressieve beleid.

Het enige dat werkt is zoveel mogelijk uitwisselen met Rusland op het gebied van cultuur, economie en sport. Soms spreek ik nog wel eens met Russen en Oekraïners die ten tijde van het EK-voetbal met Nederlanders in contact kwamen. Nou Hugo, ze hebben het nog steeds over ons. We hebben ze geïnspireerd. Zo moeten we zorgen dat we steeds gezien worden door de Russische bevolking. Eigenlijk zou een permanente Oranjecamping in de buurt van Moskou het allerbeste zijn.

Lfs, Iris

Lieve Iris,

Als het om het Oranje-legioen gaat zie ik steeds een wanhopige Oekraïense tv-presentatrice voor me die wordt geplaagd door een stel voorbijtrekkende Nederlandse malloten, waarvan er een volgens mij handtastelijk wordt; telkens moet haar praatje over omdat ze afgeleid wordt. Maar als jij zegt dat wij vorige zomer een goede indruk hebben achtergelaten op het EK voetbal (we laten de ploeg van Van Marwijk even buiten beschouwing) dan geloof ik je op je woord; jij was erbij.

Ik vind het een beetje jammer dat je je niet expliciet hebt uitgesproken over hoe we het mannetje Poetin nu precies moeten noemen. Is hij naast staatsman ook een schurk, een dictator, een moordenaar? Of sla ik de plank faliekant mis en heb je gelijk: Rusland is een enorm complex land.

Even iets heel anders. Ik heb geduldig maar vergeefs zitten wachten op een uitnodiging voor een voorbezichtiging van het vernieuwde Rijks Museum. Ruim tien jaar geleden zat directeur Wim Pijbes nog bij de Kunsthal in Rotterdam. We organiseerden een kleine maar prachtige expositie met voetbal als thema. Niet de minste (Nederlandse) kunstenaars hebben, incidenteel, voetbal tot kunst gepromoveerd. Zomaar wat namen: Pyke Koch, Johan Thorn Pricker, Marlene Dumas.

Afijn, zelfs Piet Paulusma, vader Abraham en de cast van Oh Oh Cherso mochten voor de opening langskomen om het nieuwe Rijks te bekijken. Onlangs heb ik nog een werkje (Contemplation) gekocht van het kwajongenskunstenaarsduo Miktor & Molf, maar het is kennelijk niet genoeg om een invitatie af te dwingen, Iris. Het zijn de enige momenten dat deze kunstliefhebber wel eens denkt: was maar niet voorgoed van de treurbuis verdwenen, dan had je nog privileges gehad.

Maar we gaan gauw hoor. We ja. MBO-zoon staat werkelijk te popelen om het Rijks te gaan zien. We zullen vrees ik zijn niet de enigen zijn. Straks struikelen we over de Japanners. Ik heb wel eens met 400 man voor de Mona Lisa gestaan. Dichtbij kom je niet, je raakt verblind door het flitslicht, je wordt geduwd.

Ik had mijn zinnen nog gezet op een voorbezichtiging van het vernieuwde Van Gogh Museum dat 1 mei opent. Maar lees net dat de pers daar ook al binnen is geweest, Iris. Zeg, hoe cultureel ben jij eigenlijk? Op jouw verjaardag zag ik geen kunstwerk aan de muur hangen, alleen een affiche van Bob Dylan.

Hartelijks, Hugo